قرعه انحصار، این بار به نام استارتآپها
استارتآپ از آن دست کلماتی است که در سالهای اخیر ظهور پیدا کرده و به گفته بسیاری از کارآفرینان، میلیونها شغل در سراسر دنیا توسط استارتآپها ایجاد شده است. به همین دلیل رشد استارتآپها میتواند تاثیر به سزایی بر اقتصاد کشورها داشته باشد. این در حالی است که اگر مانعی بر سر راه آنها قرار بگیرد اشتغال بسیاری از افراد و همچنین ابعاد مختلفی از یک اقتصاد به چالش کشیده خواهد شد.
در ایران کم نیستند استارتآپهایی که در سالهای گذشته توانستهاند نظر افراد جامعه را با خود همراه کنند. البته اخیرا زمزمههایی از سنگاندازی بر سر راه این استارتآپها به میان آمده است.
حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان موضوعاتی درخصوص استارتآپها را بیان کرده است. شریعتمداری نوشته است در کشور ما نزدیک به ۴۰۰ سکوی مجازی در بخشها و شاخههای متفاوت به فعالیت مشغولند. پلتفرمهایی نظیر اسنپ، تبسی، دیجیکالا، طاقچه، دیوار، فیلیمو، روبیکا، آپارات و... از جمله این سکوهای مجازی فعال با درآمدهای کلان و فوق نجومی هستند. اگر وجود پلتفرمهای خدمترسان ضروری است، که هست، چرا از سکوهای قانونگریز سلب صلاحیت نمیشود و مدیریت آنها به افراد صاحب صلاحیت و تحت نظارت مستقیم مراکز ذیربط واگذار نمیشود؟! مگر امکانات و ظرفیتهای مورد استفاده آنها متعلق به نظام نیست؟! بنابراین چرا مالکیت و مدیریت آنها در اختیار نظام نباشد؟! میفرمایند به نیروی کارآزموده نیاز است. بسمالله! مگر مدیران کنونی این پلتفرمها شقالقمر میکنند؟! توان و هوشمندی نیروهای متعهد و پا به رکاب ایران اسلامی را دستکم نگیرید.
این صحبتها که مبنی بر مصادره پلتفرمهای ارائهدهنده خدمات آنلاین بود تا کنون با واکنشهای گستردهای مواجه شده است.
مروری بر واکنشها
محمد کشوری، کارشناس فناوری اطلاعات، در گفتوگو با خبرآنلاین با اشاره به اینکه صحبتهای حسین شریعتمداری ماقبل از نقد هستند؛ گفت:« صحبتهای ایشان مشخص است که نادرست است و نه با عقل و نه با منطق حکمرانی سازگار است و اجرایی شدن این طرح دور از ذهن است چراکه خیلی از سهامداران این استارتآپها خصولتی هستند و تافته جدا بافتهای نیستند و شرکتهایی هستند که بخش خصوصی در شراکت با بخش حاکمیتی آنها را اداره میکند و مصادره آنها حرف بیمعنایی است.»
از سوی دیگر روزنامه سازندگی با بازنشر بخشی از نوشته حسین شریعتمداری درباره اخبار رسیده به مدیرمسئول کیهان درباره انتقال مالکیت استارتآپهای پر طرفدار به افراد مورد وثوق ، این نوشته را تهدید صاحبان این سرمایهها به مصادره اموالشان دانسته است .
آذریجهرمی، وزیر پیشین ارتباطات نیز به یادداشت شریعتمداری درباره تصاحب پلتفرمها واکنش نشان داده و در این خصوص نوشته است: « مالکیت بخش قابل توجه سهام برخی از سکوهایی که ایشان نامبردهاند، با نهادهای انقلابی است!»
این تنها بخشی از واکنش رسانهها، کارشناسان و صاحبنظران بود که نگاه کوتاهی به آنها داشتیم.
تهدید جدیدی در کمین استارتآپها
کاهش سرعت اینترنت، تشدید فیلترینگ و محدودیت در ماههای گذشته به اندازه کافی استارتآپها را با چالش روبهرو کرده بود و حالا هم که زمزمه تصاحب و واگذاری آنها به افراد دیگر شنیده میشود. ایجاد انحصار در این اکوسیستم بدون شک تبعات منفی بسیاری را به دنبال خواهد داشت و نباید به صورت قهری و دستوی به این حوزه ورود پیدا کرد. این برخوردها نقطه مقابل رشد و توسعه قرار دارد و چنین تصمیماتی در آخر به زیان اقتصاد و جامعه خواهد بود. این درحالی است که حتی صحبت درخصوص این مسائل میتواند بار روانی منفی ایجاد کند و حس ناامنی برای افراد در این حوزه به وجود بیاورد. واقعیت این است که اینگونه تصمیمگیریها در میانمدت و بلندمدت کشور را از رشد و پیشرفت دور میکند و دود آن هم به چشم خودمان خواهد رفت.